ಸಜನ್‌ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದ ಥಾಣೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಚಿಕ್ಕ ಪಟ್ಟಣ. ಇದನ್ನು ಸಾಜನ್‌ ಅಂತಲೂ ಕರೆಯುವುದುಂಟು. ಮುಂಬೈ ಮಹಾನಗರಿಯಿಂದ ಈ ಪಟ್ಟಣ ಸುಮಾರು 135 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ಇಡಿ ಸಜನ್‌ ಪಟ್ಟಣದ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶ ದಟ್ಟವಾಗಿ ಮಾವು ಹಾಗೂ ಚಿಕ್ಕು ಮರಗಳ ತೋಟದಿಂದ ಆವೃತ್ತವಾಗಿದೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣಿನ ತೋಟಗಳು ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ.

ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಥಗರ್ಭಿತ

ಚೆರುಸೋನಿಸಸ್‌ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಪುಟೊಲೋಮಿಗಳ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧವಾದ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳು ದಾಖಲೆಯಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕೊಹೋಜ್‌ ಕೋಟೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಾಗೂ ಪುರಾತನ ಕುರುಹಾಗಿದ್ದು, ದೊಡ್ಡ ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಬೋಜ ಅರಸರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪೋರ್ಚುಗೀಸರು ಬಂದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ 1530 ರಲ್ಲಿ ಸಜನ್‌ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಥಾಣಾ ಮಯಂಬು ಎಂದು ಹೆಸರಿನಿಂದ ಗುರುತಿಸಿದ್ದರು. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಈ ಆಳ್ವಿಕೆ ಸರಿಸುಮಾರು 360 ವರ್ಷ ಇತ್ತು. ಅಂದರೆ 1300 ರಿಂದ 1660ರವರೆಗೆ. ನಂತರ ಈ ಭಾಗವನ್ನು ಮರಾಠರು ತಮ್ಮ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಇಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಅವರು 1660 ರಿಂದ 1800 ರವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ನಂತರ ಬ್ರಿಟಿಷರು ತಮ್ಮ ವಶಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.

ಸಜನ್‌ ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ದಿನವೂ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಂದ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಭಾರಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಟೂರಿಸಂ ಹಬ್‌ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿದೆ. ಮುಂಬೈಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅದರಷ್ಟೇ ಪ್ರಮುಖ ತಾಣವಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಪಟ್ಟಣ ಗುರುತಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದರೆ ಅಚ್ಚರಿಯಾಗದೆ ಇರಲಾರದು.

ನಿಸರ್ಗದೊಂದಿಗೆ ಧರ್ಮದ ಸಮಾಗಮ

ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಇಂಬು ಕೊಡುವ ಅನೇಕ ತಾಣಗಳಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಕ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ತಾಣಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ನಿಸರ್ಗ ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ರಂಜನೆ ನೀಡುವ ಪಲೂಸಾ ಜಲಪಾತವಿದೆ. 60 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಿಂದ ನೀರು ಧರೆಗೆ ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕುತ್ತದೆ. ಸದಾ ಧಾರೆಯಾಗಿ ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕುವ ನೀರು ಎಂದೂ ಬತ್ತುವುದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಮೋಹೊ ಕುರ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟು ಇನ್ನೊಂದು ಆಕರ್ಷಣೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಮೈವೆತ್ತಿ ನಿಂತಿರುವ ಈ ಸ್ಥಳ ಕುಟುಂಬದವರೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ದಿನ ಆರಾಮವಾಗಿ ಕಳೆಯಲು ಪ್ರಶಸ್ತ ತಾಣ.

ಹುಲಿ ಧಾಮ ಹಾಗೂ ಕೋಹೋಜ್‌ ಗುಡ್ಡದ ಕೋಟೆಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾಣಗಳು. ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರಿಗೆ, ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಇದು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳ. ಪೇಶ್ವಾ ದೇವಾಲಯ ಹಾಗೂ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸಜನ್‌ನ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಹಾಗೂ ಭಕ್ತರು ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿಗೆ ವಾಯು, ರೈಲು ಹಾಗೂ ರಸ್ತೆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸುಗಮವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು. ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸಜನ್‌ ಹೊಂದಿದೆ. ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ವಿಹರಿಸಲು ಹೇಳಿ ಮಾಡಿಸಿದ ತಾಣಗಳಿವೆ.