ಭಾರತವು 200 ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಆಗರ. ಭಾರತ ಯಾವಾಗಲೂ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಚಳಿಗಾಲದ ಪ್ರಾರಂಭವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರಿಯರನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಈ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳು ಎಲ್ಲಾ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತವೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಕೆಲವು ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:
1. ಬಂದವಗಡ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ಇದು ಬಂಗಾಳದ ಹುಲಿಗಳನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿವೆ , 45 ಜಾತಿಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು 250 ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಇದು ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು. ಲಂಗೂರ್, ಜಿಂಕೆ, ಬಾರ್ಕಿಂಗ್ ಜಿಂಕೆ, ಕಾಡುಹಂದಿ, ಭಾರತೀಯ ಕಾಡೆಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಬಾರ್ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಮಹಾ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ, ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಹುಲಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಇದು ಭಾರತದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
2. ಕಿಯೋಲಾಡಿಯೊ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಭರತ್ಪುರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ
ಹಿಂದೆ ಭರತ್ಪುರ ಪಕ್ಷಿಧಾಮ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು 364 ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಆಶ್ರಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ; ಆದ್ದರಿಂದ, ಇದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಅಪರೂಪದ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅನೇಕ ವನ್ಯಜೀವಿ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಸೈಬೀರಿಯನ್ ಕ್ರೇನ್ನಂತಹ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಚಳಿಗಾಲವು ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯ.
3. ಜಿಮ್ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಉತ್ತರಾಖಂಡ
ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಬಂಗಾಳ ಹುಲಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು 300 ಕಾಡು ಆನೆಗಳು ಮತ್ತು 200 ಹುಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಪರೂಪದ ಜಾತಿಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಈ ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಇದು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, 488 ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯಗಳ ಗುಪ್ತ ನಿಧಿಯಾಗಿದೆ. 1936 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಜಿಮ್ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿದೆ.
4. ರಣಥಂಬೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಸವಾಯಿ ಮಾಧೋಪುರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ
ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಹಚ್ಚ ಹಸುರಿನ ಪ್ರಕೃತಿ, ಅಪರೂಪದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಇದರ ಇತಿಹಾಸ ವನ್ಯಜೀವಿ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯಷ್ಟು ಹುಲಿಗಳಿವೆ. ರಣಥಂಬೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಜರು ಬೇಟೆಯಾಡುವ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ಅದ್ಭುತ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಹೊರತಾಗಿ, ಇದು 10ನೇ ಶತಮಾನದ ರಣಥಂಬೋರ್ ಕೋಟೆ, ಛತ್ರಿಸ್ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೂ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.
5. ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಕರ್ನಾಟಕ
ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಶುಷ್ಕ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ಕಾಡಿನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ, ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಅಪರೂಪದ ವಿಲಕ್ಷಣ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಹರಿಯುವ ಕಬಿನಿ ನದಿ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿಗೆ ನೀರಿನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ದಿನಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು, ಥ್ರಿಲ್-ಅನ್ವೇಷಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯದ ಮಾಯಾವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಸಫಾರಿ ಹೋಗಲು ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೇಡಿಕೆಯ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಜನಪ್ರಿಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ.
6. ಕಾಜಿರಂಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಅಸ್ಸಾಂ
ಈ ಉದ್ಯಾನವು ಭಾರತದ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಸವಿಯಲು ಈ ಉದ್ಯಾನವು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಹತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು 1905 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 2006 ರಲ್ಲಿ ಟೈಗರ್ ರಿಸರ್ವ್ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಯಿತು. ನೀವು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಪ್ಲಾನ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಈ ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಪಟ್ಟಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮರೆಯಬೇಡಿ.
7. ಸುಂದರಬನ್ಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ
ಈ ಉದ್ಯಾನವನ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ವಿವಿಧ ಹಳ್ಳ ಕೊಳ್ಳಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜೌಗು ಅರಣ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವು ಗಣನೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ರಾಯಲ್ ಬಂಗಾಳ ಹುಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಚ್ಚೆಯುಳ್ಳ ಜಿಂಕೆಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಹುಲಿಗಳು ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಹುಲಿಗಳು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವನ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಿಯರನ್ನು ದೂರದ ದೇಶಗಳಿಂದ ಎಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಅದರ ಸಸ್ಯ, ಅವಿಫೌನಲ್, ಸರೀಸೃಪಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಜೀವ ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.
8. ಗಿರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಗುಜರಾತ್
ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಏಷ್ಯಾಟಿಕ್ ಸಿಂಹಗಳು ಮತ್ತು ಕತ್ತೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಏಕೈಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಜನಪ್ರಿಯ ಸ್ಥಳಗಳಾದ ಸೋಮನಾಥ್ ಮತ್ತು ಜುನಾಗಡ್ ಈ ಉದ್ಯಾನವಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಜುನಾಗಡ್ ನವಾಬರ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರಮುಖ ವನ್ಯಜೀವಿ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಶ್ರೀಮಂತ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುನ್ನೂರು ಬಗೆಯ ಅವಿಫೌನಾ ಪ್ರಭೇದಗಳು, 38 ಜಾತಿಯ ಸಸ್ತನಿಗಳು, 37 ಬಗೆಯ ಸರೀಸೃಪಗಳು ಮತ್ತು 2000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೀಟ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಇಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿವೆ.
9. ಕನ್ಹಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವಾಗಿದ್ದು ರಾಯಲ್ ಬಂಗಾಳ ಹುಲಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿದೆ. ‘ದೊಡ್ಡ ಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನೂ' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ, ಉದ್ಯಾನವನವು ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ 1000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಗೆಯ ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯ ಜಾತಿಗಳಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಇದು ಒಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
10. ಪೆಂಚ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ಈ ಉದ್ಯಾನವು ಉತ್ತಮ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಚಿರತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ 285 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಿಯ ಮತ್ತು ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳಿವೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವು ಅವಿಫೌನಾ ಪ್ರಭೇದದ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ನಾಲ್ಕು ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಎಷ್ಟು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅದು ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಜಂಗಲ್ ಪುಸ್ತಕಕ್ಕೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾದಂತಿದೆ.