ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ ರಾಜರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಹಾಗೆ ಅನೇಕ ರಾಜರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಅವರು ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಕೋಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮಾತ್ರ ಇಂದು ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತವೆ. ಬಿಹಾರದ ರಾಜ್ಗಿರ್ ಎನ್ನುವ ಒಂದು ಗ್ರಾಮವು ರಾಜ ಕುಟುಂಬದವರು ಮಾತ್ರ ವಾಸಿಸುವ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವನ್ನು ರಾಜಗೃಹ ಎಂದು ಕರಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಮಘದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ
ರಾಜ್ಗಿರ್ ಬಿಹಾರದ ನಳಂದ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ರಾಜಗೀರ್ ಮಘದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೊದಲ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಳಗೆ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಇದರ ಮೂಲವು ತಿಳಿದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1000 ರವರೆಗಿನ ಪಿರಾಮಿಕ್ಸ್ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಜೈನ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.
ವಿಶೇಷ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನ 8 ತಿಂಗಳು ನೀರಿನಿಂದ ಮುಳುಗಿರುತ್ತಂತೆ
ರಾಜಗಿರ್
ರಾಜಗಿರಿಯು ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ಕಣಿವೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪರ್ವತದ ಛಾವಣಿಗಳನ್ನು ಎಳಲ್ ತುದಿಯ ಮರಗಳು ದಟ್ಟವಾದವು. ರಾಜಗಿರ್ ನಗರವು ಬುದ್ಧರು ಮತ್ತು ಬೋಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಕೋಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕಗಳು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಇತಿಹಾಸಕಾರರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಬುದ್ಧನ ಗುಹೆ
ಹೊಸ ರಾಜ್ಗಿರ್ ಮತ್ತೊಂದು ದೊಡ್ಡದಾದ ಕಣಿವೆಯು ಉತ್ತರ ಪ್ರವೇಶದ ಹೊರಗೆ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗೌತಮ ಬುದ್ಧನು ಹಲವು ತಿಂಗಳುಗಳ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದನು. ಗ್ರಿಧ್ರಾ-ಕುಟದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಬೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದನು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಜಾತಶತ್ರು ಕೋಟೆ
ವೇಣು ವನದ ಸಮೀಪ ಜಪಾನಿಸ್ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಅಜಾತಶತ್ರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಅಜಾತಶತ್ರು ಕೋಟೆ ಇದೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಈ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಕಲಾಕೃತಿಯ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಕಲಾಕೃತಿಯಿಂದ ನೋಡಲೇಬೇಕು.
ಬಿಸಿ ನೀರಿನ ಕುಂಡವಿದೆ
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಏಳು ಬೆಟ್ಟಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ವೈಭರ, ರತ್ನಮ ಶೈಲ, ಸೋನ, ಉದಯ, ಚತ್ತಾ ಹಾಗೂ ವಿಪುಲ ಎನ್ನುವ ಏಳು ಬಿಟ್ಟಗಳು ರಾಜಗಿರಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಕುಂಡವಿದೆ. ಇದು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ರೆಸಾರ್ಟ್ನಂತಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ ನೀರಿನ ಕುಂಡಗಳಿದ್ದವು. ಈ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರೆ ಚರ್ಮವ್ಯಾದಿ ಗುಣವಾಗುತ್ತದೆ ಅಂತಹ ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳು ಆ ನೀರಿಗಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ?
PC:LRBurdak
ವಿಮಾನ: ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಮೀಪದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ ಗಯಾ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್, ಗಯಾ 78 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ಪಾಟ್ನಾ. ಇದು 101 ಕಿ.ಮೀ. ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಇಂಡಿಗೊ, ಜೆಟ್ ಏರ್ವೇಸ್ ಮತ್ತು ಗೋ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಾಟ್ನಾವನ್ನು ಕೊಲ್ಕತ್ತಾ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಮುಂಬೈ, ದೆಹಲಿ, ರಾಂಚಿ ಮತ್ತು ಲಕ್ನೌಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.
ರೈಲು: ರಾಜಗೀರ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವು ನಗರದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ನಗರವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗಯಾ ಜಂಕ್ಷನ್ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ 78 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಅನುಕೂಲಕರ ರೈಲು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಬಕ್ತಿಯಾರ್ಪುರ್-ಗಯಾ ಮಾರ್ಗವು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ರಸ್ತೆ: ರಾಜಗೀರ್ ಪಾಟ್ನಾಕ್ಕೆ 110 ಕಿ.ಮೀ, ನಳಂದ - 12 ಕಿ.ಮೀ, ಗಯಾ - 78 ಕಿ.ಮೀ, ಪವಪುರಿ - 38 ಕಿ.ಮೀ, ಬಿಹಾರ್ ಶರೀಫ್ - 25 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜಗಿರಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ನಿಯಮಿತ ಬಸ್ಸುಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ.