ಇದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದ ವಿಧರ್ಭ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಬುಲ್ದಾನಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ನಗರ. ಈ ಪುಟ್ಟ ಪಟ್ಟಣ ಮುಂಬೈನಿಂದ 550 ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಔರಂಗಾಬಾದ್ ನಗರದಿಂದ 160 ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ಅಂತರದಲ್ಲಿದೆ. ಲೋನಾರ್ ನಗರ ಸರಿಸುಮಾರು 1850 ಅಡಿ ಎಲಿವೇಶನ್ (ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಎತ್ತರ) ಹೊಂದಿದೆ.
ಲೋನಾರ್ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾಗಿರುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದೈತ್ಯಗಾತ್ರದ ಗುಂಡಿಯಿಂದಾಗಿ. ಈ ದೈತ್ಯಗುಂಡಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿರುವುದು ಪ್ಲಿಸ್ಟೋಸೀನ್ ಯುಗಾರಂಭದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಕೆಯೊಂದು ಭೂಮಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮದಿಂದಾಗಿ. ಲೋನಾರ್ ಅನ್ನು ಈ ಉಲ್ಕೆಯು ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ್ದು ವಾಸ್ತವಕ್ಕೂ ನಿಲುಕದಷ್ಟು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 52,000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ.
ಶತಮಾನಗಳು ಮಿಲೇನಿಯಂ ವರ್ಷಗಳ ಕಳೆದುಹೋದ ಮೇಲೆ ದೈತ್ಯಗುಂಡಿ ಸರೋವರವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸದ್ಯ ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ ಅಂತಲೇ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾಗಿದೆ. ಈ ಸರೋವರದ ವ್ಯಾಸ ಸುಮಾರು 4000 ಅಡಿಗಳಷ್ಟಿದ್ದು ಇದರ ಆಳ ಸುಮಾರು 450 ಅಡಿ.
ದೈತ್ಯಗುಂಡಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಕಂಡುಹುಡುಕಿದ್ದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಜೆ.ಈ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್. ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳಾದ ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ, ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಐನಾ-ಇ-ಅಕ್ಬರಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಇದರ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.
ಸರೋವರದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೆ ಪುರಾತನವಾದ ದೈತ್ಯ ಸುದಾನ್ ನ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು ದೇಶದ ಉದ್ದಗಲದಿಂದ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೂ ಸಾರ್ಥಕವೆನಿಸುತ್ತದೆ.
ಲೋನಾರ್ ಅನ್ನು ಏಕೆ ಭೇಟಿ ಮಾಡಬೇಕು?
ಲೋನಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿರೊ ದೈತ್ಯಗುಂಡಿ ಒಂದು ವೈಜ್ನಾನಿಕ ಕೌತುಕ. ಇದನ್ನು ನಂಬುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಇದನ್ನು ನೋಡಲೇಬೇಕು. ಈ ದೈತ್ಯಗುಂಡಿ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸುಮಾರು 60,000 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಭೂತಕಾಲದ ಸಣ್ಣ ಕಿಟಕಿಯೊಳಗೊಂದು ಇಣುಕು ನೋಟ ಬೀರಲು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅಧ್ಭುತವಾದ ಮಾಯಾಜಾಲವೆನಿಸುವ ಪ್ರಪಂಚಚವೊಂದರ ಭಾಗ ನಾವೂ ಕೂಡ, ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿಯುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕು.