ಕುಸುಮಾಂಚಿಯು ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಕುಸುಮಾಂಚಿಯನ್ನು ಕಾಕತೀಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕುಪ್ರಮಣಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವಲಿಂಗವು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶಿವಲಿಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಎಲ್ಲಿದೆ ಕುಸುಮಾಂಚಿ?
PC: youtube
ಕುಸುಮಾಂಚಿ ಎಂಬುದು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಖಮ್ಮಮ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಸುಮಾಂಚಿ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪಟ್ಟಣ. ಇದು ಜಿಲ್ಲಾ ಹೆಡ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಸ್ ಖಮ್ಮಂನಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ 24 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಮಂಡಲ್ ಹೆಡ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಆಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಖಮ್ಮಂ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮತ್ತು ನಲ್ಗೊಂಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗಡಿಯಲ್ಲಿದೆ. ನಲ್ಗೊಂಡ ಜಿಲ್ಲೆ ನಾಡಿಗುಡೆಮ್ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿದೆ.
ಕುಪ್ರಮಣಿ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು
PC: youtube
ಇದು 12 ನೇ ಮತ್ತು 13 ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಕತೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಎರಡು ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಗಣಪೇಶ್ವರಾಲಯಂ ಮತ್ತು ಮುಕ್ಕಾಂತೇಶ್ವರಾಲಯಂಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಕಾಕತೀಯ ರಾಜರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಕೌಶಲ್ಯಗಳಿಗೆ ಈ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ವಾರಂಗಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಾಕತೀಯ ಅವಧಿಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಘನಪುರ್ ಮತ್ತು ರಾಮಪ್ಪ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ.
ಎತ್ತರದ ಶಿವಲಿಂಗ
ಗಣಪೇಶ್ವರಾಲಯಂ ಕುಸುಮಾಂಚಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ 1.7 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ವಾರಂಗಲ್ ದೇವಾಲಯದ ಸಾವಿರ ಸ್ತಂಭಗಳನ್ನು ಹೋಲುವ ಕಲ್ಲು ಬಳಸಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವ ಲಿಂಗವು ಮೂರು ಮೀಟರ್ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದ್ದು ರಾಜ್ಯದ ದೊಡ್ಡ ಶಿವಲಿಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
15 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ವೇಣು ಗೋಪಾಲನ ವಿಗ್ರಹ
ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಎದುರಾಗಿರುವ ಎತ್ತರದ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕಂಬಗಳ ರಂಗಮಂಟಪ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಲಾವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮೂರು ಕಡೆಗಳ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸುಂದರವಾದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ. ಗಣಪೇಶ್ವರಾಲಯಂ ವಾರಂಗಲ್, ನಲ್ಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಇತರ ನೆರೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಶಿವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 15 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ವೇಣು ಗೋಪಾಲನ ವಿಗ್ರಹವಿದೆ.
ಮುಕ್ಕಂಟೇಶ್ವರಾಲಯಂ
ಮುಕ್ಕಂಟೇಶ್ವರಾಲಯಂ ಗಣಪೇಶ್ವರಾಲಯಂನಿಂದ ಕೆಲವು ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಂಟಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೂರು ಮಂದಿರಗಳೊಂದಿಗಿನ ಒಂದು ಟ್ರೈಕುಂಟಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಒಂದು ಪೋರ್ಟಿಕೊ, ಗರ್ಭಾಗೃಹ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಲಾವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ 16-ಕಂಬಗಳ ಮಂಟಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ತಂಭಗಳು ಹಂಸಗಳ ಮತ್ತು ಹೂವಿನ ವಿನ್ಯಾಸಗಳ ಚಿತ್ರಣದೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯದ್ಭುತವಾಗಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.
ಖಮ್ಮಂನ್ನು ಆಳಿದ ನಾಯಕರು
PC:Pavithrans
ಖಮ್ಮಂ ಅನ್ನು ಕಾಕತೀಯರು, ಮುಸುನೂರಿ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ವೇಲಾಮಾ ರಾಜರುಗಳು, ರೆಡ್ಡಿ ರಾಜರು, ಕುತುಬ್ ಶಾಹಿ ಮತ್ತು ಹೈದರಾಬಾದ್ನ ನಿಜಾಮಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ರಾಜವಂಶಗಳು ಆಳಿದರು. ಖಮ್ಮಂ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರಾಚಲಂ, ಕಿನ್ನೇಸರನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಅಭಯಾರಣ್ಯ, ಖಮ್ಮಂ ಕೋಟೆ, ಕುಸುಮಾಂಚಿ ದೇವಾಲಯಗಳು, ನೆಲಕಂಡಳ್ಳಿ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಿವೆ.
ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ?
PC:Chava Kiran
ಕುಸುಮಾಂಚಿಗೆ ಖಮ್ಮಂ ಹತ್ತಿರದ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿದೆ. ಖಮ್ಮಮ್ ನಿಂದ 22 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಕುಸುಮಾಂಚಿ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಕುಸುಮಾಂಚಿಗೆ ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕವಿದೆ. ಖಮ್ಮಮ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ, ಮಲ್ಮೇಮಡುಗು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವು ಖಮ್ಮಂ ಗೆ ಸಮೀಪದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಾಗಿವೆ. ನಂತರ ನೀವು ಖಮ್ಮಂನಿಂದ ಕುಸುಮಾಂಚಿಗೆ ತಲುಪಬಹುದು.