ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭೂಶೋಧನೆಮಾಡುವಾಗ ಕಂಡುಬಂದ ಸ್ವಸ್ತಿಕ್ ವಿಹಾರ್ ಭೌದ್ಧ ರಚನೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇದನ್ನು ಭೌದ್ಧ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಧ್ಯಾನದ ಅಭ್ಯಾಸಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಮಹಾಸಮುಂದಿನಿಂದ 40 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಗುಚ್ಚಪಲಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಚಂಡಿ ದೇವಾಲಯವು ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಚೈತ್ರಮಾಸದಲ್ಲಿ ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮೇಳವನ್ನು ಕೂಡ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಚಂಡಿದೇವಿಯ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಮೂರ್ತಿಯಿದೆ.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಂಡಿ ದೇವಾಲಯವು ಬಿರ್ಕೋನಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ರಾಷ್ತ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ನಂ. 6 ನಲ್ಲಿದೆ. ನವರಾತ್ರಿ ಇಲ್ಲಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬ ಮತ್ತು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಹಸ್ರಾರು ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿ ದೇವತೆಯ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುವರು. ಇದು ಮಹಾಸಮುಂದಿನ ಒಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.
ಭಾಂಹಿನಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವೇತ್ ಗಂಗಾ ಮಹಾಸಮುಂದಿನಿಂದ 10 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ನೀರಿನ ಚಿಲುಮೆಯಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನೀರು ನದಿಗೆ ಹರಿಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಈಶ್ವರನ ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವೊಂದು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಹತ್ತಿರವೇ ಇದೆ. ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ...
ಖಲ್ಲಾರಿ ಗ್ರಾಮದ ಬೆಟ್ಟದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ನಡುವೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದು, ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ದೇವತೆ ಖಲ್ಲಾರಿಮಾತಾ ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ನವರಾತ್ರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚೈತ್ರಮಾಸದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಸವಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ದಂತಕಥೆಗಳಪ್ರಕಾರ, ಪಾಂಡವರು ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ...
ದಲ್ದಲಿ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಘೌಧಾರ ಎಂಬ ಸತತವಾಗಿ(ಧಾರಾಕಾರವಾಗಿ) ನೀರಿನ ಹರಿವು ಮತ್ತು ಒಂದು ಶಿವನ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಪುಷ್ಯಮಾಸದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಪೌಷ್ ಮೇಳಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ದಟ್ಟವಾಗಿ ಕಾಡುಮರಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ.