ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಿನಿ ದೇವ ಹಾಗೂ ದೇವತೆ. ಇವರಿಬ್ಬರಿಗೆ ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಜೈನಿಸಂ ಪ್ರಕಾರ ಸ್ವರ್ಗದ ದೇವರಾಗಿರುವ ಇಂದ್ರನು ಜೈನ ತೀರ್ಥಂಕರರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಇವರಿಬ್ಬರನ್ನು ನೇಮಿಸಿದ. ಯಕ್ಷಿನಿಯರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವತೆಯೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೈನ ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಯಕ್ಷ ಜಿನ್ ನ ಬಲದ ಬದಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಯಕ್ಷಿನಿ ಎಡದ ಬದಿಯಲ್ಲಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಜೈನರ ಪ್ರಕಾರ ಜಿನರು ಕೂಡ ಮಾನವರೇ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮಾನವತ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗುತ್ತಾರೆ. ಜಿನರ ಬದಿಯಲ್ಲೇ ಇರುವ ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಿನಿಯರು ಜಿನರಿಗೆ ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯ ಹಾಗೂ ಗುರಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.
ಜಿಂದ್ ನಿಂದ 8 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ದಖನಿಖೇರಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯಕ್ಷಿನಿ ಮಹಾರ್ಗಹಿ ಮಂದಿರವಿದೆ. ಈ ಮಂದಿರವು ಮುಂಜಾವತಗೆ ತುಂಬಾ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಈ ತೀರ್ಥಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ದೇವತೆಯ ಕೃಪೆಯೊಂದಿಗೆ ಭಕ್ತರ ಎಲ್ಲಾ ಕಷ್ಟಗಳು ನಿವಾರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ಇಚ್ಛೆ ಈಡೇರುತ್ತದೆ.